Avocado: Superfood of mega bad gaan?

Een paar jaar geleden wist nog bijna niemand van het bestaan van de avocado, maar inmiddels is de steenvrucht niet meer weg te denken uit onze dagelijkse consumptie. Overal wordt je nog altijd doodgegooid met hippe gerechten waarin avocado het belangrijkste bestanddeel is, en zelfs in het nieuws kreeg de vrucht volop aandacht, door uitspraken als: “Millennials moeten geen avocado meer eten als ze ooit nog een huis willen kopen.” Nu is dit allemaal wel leuk en aardig, maar is de avocado echt zo goed als gezegd wordt?

Door: Wisse Herder. Illustratie: Jiae Seo.

De hype omtrent het groene goud is inmiddels misschien alweer wat gaan liggen, maar nog steeds zijn avocado’s erg populair, zeker onder de huidige generatie van influencers. En gelijk hebben ze: de steenvrucht zit vol met onverzadigde vetten (diegene die wél goed voor je zijn) en werkt daarnaast, volgens sommige onderzoeken, ook nog eens libido verhogend. Een goed idee dus om je ‘kwarrel’ een lekker bakje guac voor te schotelen, de volgende keer dat jullie dronken uit de soos naar huis komen rollen.

Ook veel vegetariërs en veganisten zijn dol op avocado, aangezien het een goede vervanging voor vlees en andere dierlijke producten kan zijn. Als je vegetariër of veganist bent geworden voor het milieu, zit er helaas wel een keerzijde aan de avocado: de vrucht is namelijk niet bepaald het meest duurzame vleesalternatief. Hoewel natuurlijk bijna alles duurzamer is dan vlees, moet je je als milieubewuste vegetariër/veganist ook bezighouden met waarmee je de dagelijkse rundervink substitueert. In dit artikel zal ik dan ook niet alleen uitleggen waarom avocado toch niet zo goed is voor het milieu, maar ik zal ook proberen om alternatieven voor het groene goud te presenteren.

Waterslurpers

De voornaamste reden dat avocado’s niet het meest duurzame alternatief voor vlees zijn, is dat de boom waar avocado’s aan groeien water tankt als een corpsbal na het lustrumgala. Zo is er voor één kilo aan avocado’s – ongeveer vijf stuks– 580 liter water nodig. Dat staat gelijk aan de inhoud van bijna 1950 flesjes Grolsch bier. In contrast is er voor één kilo tomaten slechts 76 liter water nodig. Bovendien zijn de wortels van de avocadoboom erg slecht in het opnemen van water, wat tot gevolg heeft dat er een bijna continue watertoevoer nodig is wil de plant fatsoenlijk kunnen gedijen.

Lokale gevolgen

Aangezien de avocadoboom erg gevoelig is voor koude temperaturen, groeit hij voornamelijk in warme en droge gebieden rond Midden- en Zuid-Amerika. Denk aan Californië, maar ook aan landen als Mexico, Peru en Chili. Daarnaast importeert Nederland ook veel avocado’s uit landen in Afrika, waarvan Zuid-Afrika één van de grootste importeurs is. Toevallig zijn dit de gebieden die door recente klimaatverandering in flinke waterschaarste verkeren, doordat er aanzienlijk minder smeltwater uit de bergen komt. Dit leidt ertoe dat de avocadoboeren in deze regio’s het weinige grondwater dat er is oppompen om vooralsnog aan de productie-eisen te voldoen. Het overmatig oppompen van grondwater kan ervoor zorgen dat de landbouwgrond verzilt, waarna er geen mogelijkheid meer is om andere producten op de grond te verbouwen. Het verbouwen van avocado’s kan er dus voor sommige boeren voor zorgen dat hun grond onvruchtbaar wordt.  

Daarnaast zorgen de grote hoeveelheden avocadobomen in sommige van deze gebieden ervoor dat er voor de lokale bevolking niet genoeg schoon drinkwater is. In Peru is dit bijvoorbeeld het geval: doordat er zoveel water naar de avocado-industrie gaat, dreigt daar nu waterschaarste voor de bevolking. Onze massale consumptie van avocado kan voor de gebieden waar het verbouwd wordt dus ernstige lokale gevolgen hebben.

“Bloed-avocado’s”

Naast overwegingen omtrent duurzaamheid, komen er ook ethische vraagstukken kijken bij de avocadoteelt. In Mexico is er namelijk een bende actief genaamd de Caballeros Templarios (de Tempeliers). Deze bende heeft het grootste gedeelte van de avocado-industrie in Mexico in haar bezit, en net zoals bij drugsbendes uit dezelfde contreien gaat het er in de praktijk nogal luguber aan toe. Vandaar dat avocado’s in dit gebied ook wel ‘bloed- avocado’s’ worden genoemd. De mensen die de serie Narcos gezien hebben snappen wel waarom. Als Nederlanders hebben we hier gelukkig niet al te veel mee te maken, aangezien we de steenvrucht voornamelijk uit Peru, Chili en Zuid-Afrika halen.

Alternatieven

Duurzamere alternatieven voor avocado zijn moeilijk te vinden, aangezien er geen enkele vrucht of groente is die dezelfde voedingsstoffen bevat als het groene goud. Om toch aan de vitaminen en koolhydraten te komen die je misloopt zonder avocado, kan je je dieet echter wel gewoon aanvullen met noten, schimmels en duurzamere vruchten zoals bijvoorbeeld bananen.

Al met al zijn er dus een aantal dingen die in achting genomen moeten worden, wil je zonder schuldgevoel van je avocado kunnen genieten. Zo zullen wij de invloed van de steenvrucht op het milieu zelf niet zo snel merken, maar in de gebieden waar de avocado geteeld wordt zijn de gevolgen al aanwezig óf zullen deze de komende jaren de kop opsteken. Zeker nu met de toenemende opwarming van de aarde.

Dit betekent natuurlijk niet dat je avocado volledig uit je dieet weg moet laten, maar probeer je Dorito’s bijvoorbeeld eens een keer in hummus te dippen, in plaats van in guac. Dat is net zo lekker, en gelukkig een stuk duurzamer.